Antik çağlardan beri ekimi yapılan bitki, eski Mısır ve Orta Çağ boyunca tıbbi olarak kullanılmıştır. Çoğunlukla kökleri kullanılan uzun boylu bir çiçekli bir bitkidir.
Bayır Turpu Nedir?
Bayır turpu (Armoracia rusticana), turpgiller familyasına ait, acımtırak tadı ve keskin kokusuyla bilinen bir kök sebzedir. Yüksek lif, C vitamini ve antioksidan içeriğiyle öne çıkar. Ayrıca bayır turpu faydaları yüzyıllardır bilinmektedir ve geleneksel tıpta çeşitli rahatsızlıkların tedavisinde kullanılmıştır.
Bayır Turpu Neye İyi Gelir?
1- KANSER ÖNLEME
Bayır turpu özellikle akciğer ve kolorektal kanserler gibi birçok çeşit kanserin önlenmesi ile ilişkilidir. de birçok çeşit önlenmesi ile ilişkilidir. Bayır turpu glukosinolat olarak adlandırılan bileşikler sayesinde karaciğerden karsinojen olan bileşiklerin giderilmesini sağlar. Buna ilaveten Illinois Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre aynı zamanda tümörlerin büyümesinin bastırılmasına da yardımcı olabilir. Bayır turpu diğer sebzelerden göre daha fazla oranda glukozinolatlara sahiptir.
2- C VİTAMİNİ
Bayır turpu yüksel oranda güçlü bir antioksidan olan C vitamini içerir. C vitamini vücutta kansere neden olan serbest radikal hasarını azaltmaya yardımcı olur. Aynı zamanda bağışıklık sistemini güçlendirir ve gribe, soğuk algınlığı, diğer bakteriyel ve viral enfeksiyonlara karşı vücudun mücadele yeteneğini destekler.
3- ANTİBİYOTİK VE ANTİBAKTERİYEL
Bayır turpunun enfeksiyon, bakteri ve mantarlara karşı etkili olduğu kanıtlanmıştır. Özellikle bronşit ve idrar yolu enfeksiyonlarına neden bakterilerin yok edilmesinde etkilidir. Bu aynı özellikler, aynı zamanda vücuttaki toksin birikimini önler ve inflamatuar maddeler dışarı atılmasına yardımcı olarak mesane sağlığını destekler.
4- SİNÜS
Bayır turpu suyu sinüsleri temizlemeye yardımcı ve sinüs rahatsızlığı hafifletmek için idealdir. Bu, sinüzit için etkili bir tedavi olabilir. Ancak bu teori kanıtlanmamış kalır.
5- AĞRI KESİCİ
Bayır turpu topikal olarak kullanıldığında kas ağrısı ve eklem rahatsızlığını yatıştırabilir. Aynı zamanda baş ağrısına karşı etkili olduğu kanıtlanmıştır. Aynı zamanda cildin yüzeyine ve iltihaplı bölgelere kan akışını uyarır.
6- SİNDİRİM SİSTEMİ SAĞLIĞI
Sindirim sistemi konusunda bayır turpu güçlü bir mide uyarıcıdır, iştahı teşvik eder ve bağırsak sindirim enzimlerinin salgılanmasına yardımcı olur.
Bayır Turpu Faydaları Nelerdir?
Bayır turpu, zengin içeriği sayesinde birçok sağlık sorununa karşı koruyucu ve tedavi edici özelliklere sahiptir. İşte bayır turpuna dair bazı önemli faydalar:
Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
Bayır turpu, yüksek C vitamini içeriği sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirir ve hastalıklara karşı direnci artırır. Özellikle kış aylarında soğuk algınlığı ve grip gibi enfeksiyonlara karşı koruyucu etkisi vardır.
Sindirim Sistemini Düzenler
Bayır turpu, lif içeriği sayesinde sindirim sistemini düzenler ve kabızlık sorununu önler. Ayrıca, mide asidini dengeleyerek hazımsızlık ve şişkinlik gibi sorunlara iyi gelir.
Antioksidan Deposu
Bayır turpu, güçlü antioksidanlar içerir. Bu antioksidanlar, vücuttaki serbest radikallerle savaşarak hücre hasarını önler ve yaşlanma sürecini yavaşlatır. Ayrıca, kanser gibi kronik hastalıkların riskini azaltmaya 1 yardımcı olabilir.
İltihap Önleyici Etki
Bayır turpu, iltihap önleyici özelliklere sahiptir. İçeriğindeki bazı bileşikler, vücuttaki iltihabı azaltarak eklem ağrıları ve diğer iltihaplı durumların belirtilerini hafifletir.
Kilo Kontrolüne Yardımcı Olur
Bayır turpu, düşük kalorili ve yüksek lifli bir sebzedir. Bu özelliği sayesinde tokluk hissi sağlar ve kilo kontrolüne yardımcı olur. Ayrıca, metabolizmayı hızlandırarak yağ yakımını destekler.
Kalp Sağlığını Korur
Bayır turpu, kalp sağlığı için faydalıdır. İçeriğindeki bazı bileşikler, kolesterol seviyelerini düzenler ve kan basıncını düşürür. Bu sayede, kalp hastalıkları riskini azaltmaya yardımcı olur.
Solunum Yollarını Temizler
Bayır turpu, keskin kokusu ve içeriğindeki bazı bileşikler sayesinde solunum yollarını temizler ve öksürüğü hafifletir. Özellikle sinüzit ve bronşit gibi solunum yolu enfeksiyonlarına karşı etkilidir.
İdrar Yollarını Temizler
Bayır turpu, idrar söktürücü özelliği sayesinde idrar yollarını temizler ve enfeksiyon riskini azaltır. Özellikle idrar yolu enfeksiyonu olan kişiler için faydalıdır.
Cilt Sağlığını İyileştirir
Bayır turpu, cilt sağlığı için faydalıdır. İçeriğindeki bazı bileşikler, ciltteki iltihabı azaltarak sivilce ve egzama gibi cilt sorunlarına iyi gelir. Ayrıca, cildin nem dengesini korur ve yaşlanma belirtilerini yavaşlatır.
Bayır Turpu Nasıl Tüketilir?
Bayır turpu, genellikle rendelenerek veya doğranarak tüketilir. Salatalara, yemeklere ve soslara eklenebilir. Ayrıca, turşu olarak da tüketilebilir. Bunun yanında bayır turpu yağı da sağlık için faydalıdır ve bazı cilt sorunlarının tedavisinde kullanılabilir.
Bayır Turpu Tüketim Miktarı
Bayır turpu faydalarından en iyi şekilde yararlanmak için düzenli olarak tüketmek önemlidir. Ancak, aşırı tüketimden kaçınmak gerekir. Günde ortalama 1-2 yemek kaşığı bayır turpu tüketmek yeterlidir.
Uyarılar
Bayır turpu, sağlıklı bir besin olsa da bazı kişilerin alerjisi olabilir. Bayır turpu alerjisi olan kişilerin bayır turpu tüketmemesi gerekir. Ayrıca, aşırı tüketim bazı kişilerde mide rahatsızlıklarına neden olabilir. Hamileler ve emziren anneler, bayır turpu tüketmeden önce mutlaka doktorlarına danışmalıdır.
Bayır turpu, şifalı bir kök sebzedir. Sağlığa olan sayısız faydasıyla günlük beslenmemizde mutlaka yer alması gereken bir besindir. Bayır turpu faydalarından en iyi şekilde yararlanmak için düzenli ve ölçülü tüketmeye özen gösterin.
Not: Bu yazıdaki bilgiler, genel bilgilendirme amaçlıdır ve doktor tavsiyesi yerine geçmez. Herhangi bir sağlık sorununuz varsa veya bayır turpu tüketimiyle ilgili endişeleriniz varsa, mutlaka doktorunuza danışmalısınız.
Bir önceki yazımız olan Bir Diş Karanfil Faydası: Neye İyi Gelir? başlıklı makalemizde C Vitamini, D Vitamini ve Kahve hakkında bilgiler verilmektedir.