Artrit, fibromiyaljinin en sık görülen şeklidir. Buna osteoartrit de denir, doku ve kemik hasarıdır ve korkunç bir eklem ağrısına sebep olabilir. Ayrıca kıkırdak dejenerasyonu ile karakterizedir. Ağrı diz ve kalçada yoğun olarak görülür. Fibromiyalji hassas noktalarda yanıltıcı ağrı yapabilir. Sabah tutukluluğuna yol açar.
Mimik fibromiyaljisi, fibromiyaljinin (yaygın kas ve eklem ağrılarına neden olan kronik bir durum) bir alt türü değildir. Fibromiyalji başlı başına bir hastalıktır ve belirtileri kişiden kişiye değişebilir. Mimik fibromiyaljisi terimi ise, fibromiyalji semptomlarını taklit eden veya fibromiyalji ile karıştırılabilen diğer durumları ifade etmek için kullanılır.
Mimik fibromiyaljisinin tanısı, altta yatan nedenin belirlenmesine bağlıdır. Doktorunuz, belirtilerinizi ve tıbbi geçmişinizi değerlendirecek ve fiziksel muayene yapacaktır. Gerekirse, kan testleri, görüntüleme yöntemleri veya diğer testler istenebilir.
Mimik Fibromiyaljisi Olarak Değerlendirilebilecek Durumlar
- Miyofasiyal Ağrı Sendromu: Kaslarda tetik noktalara bağlı ağrı ve hassasiyet ile karakterizedir. Fibromiyalji ile benzer belirtilere sahip olabilir.
- Kronik Yorgunluk Sendromu: Aşırı yorgunluk, kas ağrıları ve uyku sorunlarına neden olan bir durumdur. Fibromiyalji ile karıştırılabilir.
- Romatoid Artrit: Eklem iltihabına neden olan otoimmün bir hastalıktır. Eklem ağrıları ve yorgunluk fibromiyalji ile benzerlik gösterebilir.
- Hipotiroidizm: Tiroid bezinin yeterince hormon üretmemesi durumudur. Yorgunluk, kas ağrıları ve depresyon gibi belirtiler fibromiyalji ile örtüşebilir.
- Depresyon ve Anksiyete: Ruhsal sağlık sorunları, kas ağrıları, yorgunluk ve uyku sorunlarına neden olabilir. Bu belirtiler fibromiyaljiyi taklit edebilir.
Mimik Fibromiyaljisinin Belirtileri
Mimik fibromiyaljisinin belirtileri, altta yatan nedene bağlı olarak değişebilir. Ancak, genel olarak aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Kas ağrıları ve hassasiyet
- Yorgunluk
- Uyku sorunları
- Baş ağrısı
- Sindirim sorunları
- Depresyon ve anksiyete
Yorgunluk Sendromu
kronik yorgunluk sendromu ile de ilişkilidir. Yeterli uyku ve dinlenmenin ardından bile kişide herhangi bir enerji olmayabilir. Yorgunluk; bellek sorunları, baş ağrısı, kas ve eklemlerde ağrı yapar. Fibromiyalji %50 oranında yorgunluk yapar. Kronik yorgunluk sendromu (KYS) ve fibromiyalji, sıklıkla birlikte görülen ve birbirini taklit edebilen iki farklı rahatsızlıktır. Her iki durumda da yorgunluk, ağrı ve diğer belirtiler yaygın olarak görülür. Ancak, bazı temel farklılıklar bu iki durumu ayırt etmeye yardımcı olabilir.
Kronik Yorgunluk Sendromu (KYS)
KYS, aşırı yorgunluk ve halsizlik ile karakterize bir durumdur. Bu yorgunluk, dinlenmeyle geçmez ve fiziksel veya zihinsel aktivitelerle daha da kötüleşir. KYS’nin kesin nedeni bilinmemektedir, ancak viral enfeksiyonlar, bağışıklık sistemi sorunları ve genetik yatkınlık gibi faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir.
KYS’nin Belirtileri
- Aşırı yorgunluk ve halsizlik
- Egzersiz sonrası halsizlik
- Uyku sorunları (uykusuzluk veya aşırı uyuma)
- Bilişsel işlevlerde bozulma (konsantrasyon güçlüğü, unutkanlık)
- Kas ve eklem ağrıları
- Boğaz ağrısı
- Lenf bezlerinde şişlik
Depresyon
Fibromiyalji sıklıkla depresyonu tetikleyebilir. Tüm gün ağrı ile yaşanan depresyon moral bozucudur. Belirtileri çoğu zaman örtüşür. Üzüntü, mutsuzluk, derin duygular yaşanır. İlgi ve düşünme kaybı görülür. Yavaş konuşma, hafıza sorunları, konsantrasyon problemleri yaşanır. Fibromiyalji hastalarında depresyon görülme sıklığı, genel popülasyona göre daha yüksektir. Bu durumun birkaç olası nedeni vardır:
- Kronik Ağrı: Fibromiyaljinin neden olduğu kronik ve yaygın ağrı, kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir, günlük aktivitelerini kısıtlayabilir ve sosyal ilişkilerini zorlaştırabilir. Bu durum, depresyon gelişimi için bir risk faktörü olabilir.
- Nörokimyasal Değişiklikler: Fibromiyalji ve depresyonun her ikisinde de beyindeki bazı nörokimyasal maddelerin (serotonin, norepinefrin gibi) düzeylerinde değişiklikler olduğu düşünülmektedir. Bu değişiklikler, hem ağrı algısını hem de duygusal durumu etkileyebilir.
- Psikolojik Faktörler: Fibromiyalji ile başa çıkmak zorlayıcı olabilir ve bu durum, stres, kaygı ve umutsuzluk gibi duygulara yol açabilir. Bu duygular da depresyon riskini artırabilir.
Fibromiyalji ve Depresyon Belirtilerinin Örtüşmesi
Fibromiyalji ve depresyonun bazı belirtileri örtüşebilir, bu da tanı koymayı zorlaştırabilir. Örneğin, yorgunluk, uyku sorunları, konsantrasyon güçlüğü ve hafıza sorunları hem fibromiyaljide hem de depresyonda görülebilir. Bu nedenle, bu belirtileri yaşayan kişilerin bir doktora başvurarak doğru tanı ve tedavi almaları önemlidir.
Fibromiyalji ve Depresyon Tedavisi
Fibromiyalji ve depresyonun tedavisi, genellikle multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Tedavi yöntemleri arasında ilaçlar (ağrı kesiciler, antidepresanlar), fizik tedavi, psikoterapi (özellikle kognitif davranışçı terapi), egzersiz, stres yönetimi ve yaşam tarzı değişiklikleri yer alabilir.
Hipotiroid
Bağışıklık sistemine saldırır tiroid bezi düşük hormon üretir. Vücut enerjisi de düşer. Hormonun düşmesiyle; yorgunluk, depresyon, hafıza kaybı ve kabızlık gibi belirtiler öne çıkar. Bu nedenler tiroidi düzenli olarak ölçtürmek gereklidir.
Hassas Bağırsak Sendromu
Kabızlık ya da ishal nöbetlerine yol açar, stres ve bazı yiyeceklerin yenmesiyle oluşur. Sindirim problemi görülür. İlaçlar, mide ağrısı ve krampları azaltmaya yardımcıdır. Hassas bağırsak sendromu bazı kanser türlerini de tetikler.
Çene Problemleri, Temporomandi
Bular bozukluk dişlerde kenetlenme sorunudur. Fibromiyalji de bu da görülebilir. Çiğneme, esneme ve konuşmada sıkıntı ve ağrı yaşanır. Baş ağrısı da yapabilir.
Lupus
Bağışıklık sisteminde yaşanan inflamasyon, ağrı ve doku hasarıdır. Ateş ve deri döküntüsü görülebilir.
Lime Hastalığı
Yorgunluk, baş ağrısı, kas ve eklem ağrısı karakteristik belirtileridir. Virüslü kene ısırmasında yayılan bakterilerin yol açtığı Lime hastalığı testleri güvenli değildir. Antibiyotik ile tedavi edilir.
Interstisyel Sistit
Ağrılı mesane sendromu da denir. Mesane duvarının iltihaplanmasıdır, idrar yolu enfeksiyonu neden olur. Sinirlerde kronik ağrı yapar. Kadınlarda daha sık görülür.
Diğer rahatsızlıklar; romatizmal polimiyalji, huzursuz bacak sendromu, romatoid artrit, uyku apnesidir.
Bir önceki yazımız olan Adet Döngüsü ve Hijyen: Kadın Sağlığı İçin Önemli Bilgiler başlıklı makalemizde Kanser, Krem ve Sivilce hakkında bilgiler verilmektedir.