Papaya tüm dünyada birçok nedenden dolayı popüler bir meyvedir. A, C ve K gibi vitaminlerin yanı sıra niasin, magnezyum, potasyum, protein, karoten ve doğal lif kaynağı bir meyvedir. Papaya ağacının her parçası çeşitli tıbbi özelliklere sahiptir.
Papayanın püresine ek olarak, keskin ve acı bir tada sahip olan tohumları da yenilebilir. Tohumlar fenolik ve flavonoid bileşikler, protein, kalsiyum, magnezyum ve fosfor bakımından zengindir. Papaya tohumları aynı zamanda yüksek yağ oranına sahiptir ve aşırıya kaçmadan tüketilmesi gerekir. Tohumlar bunun dışında karaciğeri temizler ve güçlü bir şekilde antioksidan, antelmintik ve antibakteriyel özellikler sergiler. Papaya meyvesinden tohumlarını çıkarın ve jelatinini çıkararak temizleyin. Tohumları doğrudan tüketebileceğiniz gibi salata, tatlılar ve diğer yemeklere ekleyebilirsiniz.
Tropikal iklimlerin sevilen meyvesi papaya, sadece lezzetiyle değil, aynı zamanda sağlığa olan faydalarıyla da dikkat çekiyor. Papaya, içerdiği zengin vitamin, mineral ve enzimler sayesinde tam bir şifa kaynağıdır. Özellikle papaya çekirdeği, son yıllarda yapılan araştırmalarla faydalarının keşfedilmesiyle daha da önem kazanmıştır. Bu yazımızda, papaya ve papaya çekirdeği faydalarını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
DİKKAT: Hamile kadınlar, lateks veya papain alerjisi olanlar papaya ya da tohumlarını yememeleri gerekir.
Papaya Nedir?
Papaya, Carica papaya ağacının meyvesidir. Genellikle turuncu renkte olan bu meyve, tatlı ve hafif ekşimsi bir tada sahiptir. Papaya, A, C ve E vitaminleri, lif, potasyum ve folik asit gibi besin öğeleri açısından zengindir. Ayrıca, papain adı verilen bir enzim içerir ki bu enzim, proteinlerin sindirimine yardımcı olur.
PAPAYANIN SAĞLIĞA YARARLARI NELERDİR?
1- Karşı Kalp Hastalığına Karşı Korur
Papaya düzenli tüketimi sayesinde ateroskleroz ve diyabetik kalp hastalığını önleyebilir. Papaya, içeriğinde yer alan A, C ve E vitaminleri gibi çok güçlü antioksidanlar sayesinde kalp krizi ve felç gibi ana nedenlerinden biri olan kolesterolün oksidasyonunu önlemeye yardımcı olur. Yüksek lif içeriği nedeni ile de yüksek kolesterol seviyelerini düşürür.
2- Sindirimi Geliştirir
Yapısındaki papain enzimi sayesinde sert protein liflerinin yıkılmasına yardımcı olur ve doğal sindirim sürecini kolaylaştırır. Bunun dışında meyvedeki yüksek su ve çözünebilir lif içeriği de yine sindirim işlemini kolaylaştırır. Bu da bağırsak hareketlerinin düzgün işleyişini teşvik eder ve kabızlığı önlemeye yardımcı olur. Buna ek olarak, papayadaki folat, beta-karoten ve C ve E vitaminleri kolon kanseri riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Ayrıca, papaya tohumunda yer alan proteolitik enzimler ve carpaine denilen bir madde sayesinde bağırsak solucanları ve parazitleri kurtulmanıza yardımcı olur.
3- Göz Sağlığı
Oftalmoloji Arşivleri yayınlanan bir araştırmaya göre günde üç veya daha fazla porsiyon papaya yaşlılarda görme kaybının temel nedeni olan yaşa bağlı makula dejenerasyonu riskini düşürebilir. Papayadaki A, C vitaminleri, karotenoidler lutein ve zeaksantin göz retinasına zarar veren yüksek enerjili mavi ışığa karşı koruma sağlar. Bu içerik aynı zamanda gelişmekte olan katarakt, glokom ve diğer kronik göz hastalıklarına karşı koruma sağlar.
4- Artrit Tedavisi
Papaya artritin yol açtığı ağrıların giderilmesine yardımcı olan birçok anti-inflamatuar enzim içerir. Papaya bulunan iki eşsiz protein sindirici enzim (papain ve chymopapain) büyük ölçüde romatoid artrit ile ilişkili inflamasyonu azaltır. Yanı sıra A, C ve E vitaminleri de enflamasyonu azaltmak için iyi olduğu bulunmuştur.
5- Cildi İyileştirir
Papaya cildiniz için harikadır ve yüz paketi olarak kullanılabilir. Olgun papaya yüz paketi olarak kullanıldığında cildin gözeneklerinin açarak akne tedavisi ve cilt enfeksiyonları önlemeye yardımcı olur. Papayanın fermente olmuş etli kısmı ölü cilt hücrelerini eriterek cilde tazelik ve parlaklık verebilir. Ayrıca yüzdeki yaşlanma belirtilerini azaltır.
6- Saçları Besler
Papaya saç için de faydalıdır. Yapısında yer alan birkaç mineral, vitamin ve enzim saç büyümesi ve gücünü artırabilir. Aynı zamanda saç kıllarını besleyerek saçınızın hacmini artırmaya yardımcı olabilir. Papaya ayrıca kepeği kontrol etmek için kullanılır. Donuk, asi ve cansız saçlara ekstra parlaklık katmak için krem seçeneği olarak papaya yaprak özlerini kullanabilirsiniz.
7- Kanseri Önler
Papayada bazı kanser türlerine yakalanma riskini azaltabilen birkaç önemli bileşiklerdir vardır. Zengin antioksidan içeriği, özellikle likopen, beta-karoten ve beta-kriptoksantin olarak bilinen karotenoidler kanser riskini azaltmada faydalıdır. Meyve aynı zamanda izotiyosiyanatlar denilen bileşikler içeriğinden dolayı vücuttan potansiyel kanserojenlerin ortadan kaldırılması ve tümör baskılayıcı proteinlerin etkisini artırarak kanseri önlemeye yardımcı olur. İzotiyosiyanatlar aynı zamanda kanser hücrelerinin oluşumu ve gelişimini inhibe eder.
8- Sağlıklı Kilo
Papaya A ve C vitamini, folat, lif ve potasyum kaynağıdır. Bu besinler sağlık için iyi olduğu kadar içeriğinde bulunana lif de daha uzun süre tok hissetmenizi sağlar ve ayrıca kabızlığı önler. Küçük bir papaya dahi diyetinizde gerekli olan lifin yaklaşık % 11’ini karşılar.
Aynı zamanda papain enzimini de sindirime yardımcı olur ve bağırsak yoluyla gıdaların hızlı hareket etmesini sağlar. Kötü sindirim kilo demek olduğundan, sindirimin iyi olması kilo kontrolünün sağlanması anlamına gelmektedir. Papaya meyvesi kolesterolsüz, yağsız ve kalorisi çok düşüktür ve bu nedenle diyet yapanlar için mükemmel bir besindir. Sağlıklı kiloyu korumakla ilgilenen biriyseniz çiğ veya pişmiş papaya yiyebilirsiniz.
9- Hipertansiyon
Papaya potasyum için iyi bir kaynaktır, potasyum ise sodyumun etkilerini dengeler ve kan basıncınızın normal düzeyde tutulmasına yardımcı olur. Uzmanlar hipertansiyondan şikayetçi olan kişilerin, günlük olarak papaya eklemelerini önermektedirler. Papaya meyvesini salata ya da baharatlı salsas olarak da kullanabilirsiniz.
10- Bağışıklık Sistemini Geliştirir
Papaya beyaz kan hücrelerinin sayısının artmasına ve serbest radikal hasarına karşı hücreleri koruyan yüksek miktarda C vitamini içerir. C vitaminin dışında içermiş olduğu A ve E vitaminleri de sağlıklı bir bağışıklık sisteminin düzgün çalışması için gereklidir. Genellikle soğuk algınlığı, öksürük ya da gripten muzdarip olanlar için papayanın birebir olduğunu söyleyebiliriz.
Papaya Çekirdeğinin Faydaları
Papaya çekirdeği, son yıllarda yapılan araştırmalarla faydaları keşfedilmiş olan bir besin kaynağıdır. Acımsı bir tada sahip olan papaya çekirdeği, bazı kişiler tarafından doğrudan tüketilebildiği gibi, kurutulup öğütülerek baharat olarak da kullanılabilir. İşte papaya çekirdeğinin bazı faydaları:
1. Parazitleri Yok Eder
- Papaya çekirdeği, içerdiği bazı bileşikler sayesinde bağırsak parazitlerini yok etmeye yardımcı olur.
- Özellikle sindirim sisteminde yaşayan parazitlere karşı etkilidir.
- Parazitlerin neden olduğu enfeksiyonların iyileşmesine katkıda bulunur.
2. Karaciğeri Temizler
- Karaciğerin temizlenmesine ve toksinlerden arınmasına yardımcı olur.
- Karaciğer fonksiyonlarını destekler ve karaciğer hastalıkları riskini azaltır.
- Karaciğerin yenilenmesine ve iyileşmesine katkıda bulunur.
3. Böbrek Sağlığını Korur
- Böbreklerin sağlıklı çalışmasına yardımcı olur ve böbrek taşı oluşumunu önler.
- Böbreklerin temizlenmesine ve toksinlerden arınmasına yardımcı olur.
- Böbrek fonksiyonlarını destekler ve böbrek hastalıkları riskini azaltır.
4. Enflamasyonu Azaltır
- Anti-inflamatuar özelliği sayesinde vücuttaki iltihabı azaltır.
- Kronik hastalıkların (kalp hastalığı, kanser, artrit vb.) riskini azaltmaya yardımcı olur.
- Vücudun iyileşme sürecini hızlandırır.
5. Kilo Vermeye Yardımcı Olur
- Lif içeriği sayesinde tokluk hissi sağlar ve kilo vermeye yardımcı olur.
- Metabolizmayı hızlandırır ve yağ yakımını destekler.
- Aşırı yeme isteğini azaltır.
6. Kanserle Savaşır
- İçerdiği bazı bileşikler sayesinde kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlatır ve kanserle savaşır.
- Özellikle kolon kanseri, meme kanseri ve prostat kanseri gibi bazı kanser türlerine karşı koruyucu etkisi olduğu düşünülmektedir.
- Kanser hücrelerinin yayılmasını önlemeye yardımcı olur.
7. Diğer Faydaları
- Bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Cilt sağlığını iyileştirir.
- Saç sağlığını güçlendirir.
- Kalp sağlığını korur.
- Sindirim sistemini düzenler.
Papaya ve Çekirdeği Nasıl Tüketilir?
Papaya, soyulup dilimlenerek veya salatalara eklenerek tüketilebilir. Çekirdeği, doğrudan yutulabilir veya kurutulup öğütülerek baharat olarak kullanılabilir. Bu papaya çekirdeği, smoothie veya meyve suyu gibi içeceklere de eklenebilir.
Papaya Tüketiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Papaya, bazı kişilerde alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Hamile ve emziren kadınların papaya tüketimi konusunda doktorlarına danışmaları önerilir. Papaya çekirdeği, acı tadı nedeniyle bazı kişiler tarafından sevilmeyebilir. Bu durumda, çekirdekler kurutulup öğütülerek baharat olarak kullanılabilir.
Papaya ve çekirdeği, sağlığa birçok fayda sağlayan besin değerleriyle doludur. Sindirimden bağışıklığa, cilt sağlığından kalp sağlığına kadar birçok alanda olumlu etkileri bulunur. Düzenli olarak papaya tüketerek ve papaya çekirdeğini de beslenme planınıza dahil ederek sağlığınızı koruyabilirsiniz. Ancak, herhangi bir sağlık sorununuz varsa veya hamileyseniz, papaya tüketimi konusunda doktorunuza danışmanız önemlidir.
Not: Bu yazıdaki bilgiler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Herhangi bir sağlık sorununuz varsa veya tedaviye ihtiyacınız varsa mutlaka doktorunuza danışın.
Bir önceki yazımız olan Bir Diş Karanfil Faydası: Neye İyi Gelir? başlıklı makalemizde C Vitamini, D Vitamini ve Kahve hakkında bilgiler verilmektedir.