Karabiber (Piper nigrum) mutfağımızda ve aslında Ayurvedik tıpta da yaygın kullanılan keskin bir baharattır. Karabibere karakteristik bir tat veren piperin isimli maddedir. Buna ilaveten karabiber potasyum, demir, kalsiyum, magnezyum, manganez, çinko, krom, A ve C vitaminleri ve diğer besin maddeleri içermektedir.
Karabiber, mutfaklarımızın vazgeçilmez baharatlarından biridir. Yemeklere kattığı lezzetin yanı sıra, sağlığımıza olan faydaları da oldukça dikkat çekicidir. Peki, karabiber faydaları nelerdir? Bu yazımızda karabiberin sağlığa olan mucizevi etkilerini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Yemeklerinin üzerine katılması önemlidir çünkü karabiberdeki uçucu yağlar buharlaşma eğilimindedir. Taze çekilmiş karabiber lezzet vererek çorbalar, yemekler ve soslarda kullanılabilir. Peki sadece yemeklere tat vermek sadece bir nedenimiz mi olmalı? Karabiberin diğer yararlarına göz atarak daha bilinçli tüketmeniz mümkün.
Karabiber Nedir?
Karabiber, Piper nigrum bitkisinin meyvelerinden elde edilen bir baharattır. Anavatanı Güney Asya olan karabiber, günümüzde dünyanın birçok yerinde yetiştirilmektedir. Yeşil olarak toplanan meyveler kurutulduğunda siyah karabiber elde edilirken, olgunlaşmış kırmızı meyvelerin kabukları soyulduğunda beyaz karabiber elde edilir.
Karabiberin Besin Değerleri
Karabiber, sadece lezzetli bir baharat olmakla kalmaz, aynı zamanda zengin bir besin içeriğine sahiptir. İçeriğinde C vitamini, K vitamini, lif, demir, manganez ve potasyum gibi önemli vitamin ve mineraller bulunur. Ayrıca, karabiberin içeriğinde bulunan piperin adlı bileşik, ona antioksidan ve anti-inflamatuar özellikler kazandırır.
Karabiber Faydaları
1- Besin Emilimi
Yukarıda da belirtildiği gibi piperinin, A ve C vitaminleri, selenyum ve beta-karoten genel sağlığı iyileştiren besin öğeleridir. Karabiber zerdeçalda bulunan kukurmin maddesinin mevcudiyetini artırarak kanser, enfeksiyon ve enflamasyonla mücadeleye yardımcı olur. Ayrıca, piperin bağırsak zarında amino asit taşıyıcılarını uyarır ve beslenme bileşiklerini metabolize etmeye yardımcı olan enzimleri inhibe eder. Aynı zamanda hücrelerden madde çıkarılmasını önler ve daha fazla maddenin vücutta aktif formda kalmasını sağlar.
2- Sindirimi Geliştirir
Karabiber dildeki tat tomurcuklarını uyarır ve bu da mide de uygun bir sindirime yardımcı olmak için hidroklorik asit salgılanmasını arttırır. İlginçtir, çoğu sindirim sorunları hidroklorik asitin aşırı miktarda olmasından ziyade bunun eksikliğinden kaynaklanır.
Sindirimi iyileştirerek kolik, şişkinlik, hazımsızlık ve kabızlık gibi sorunları giderir. Aynı zamanda bakterilerin neden olduğu bağırsak hastalıkları tedavisine yardımcı olduğundan dolayı da antibakteriyel özelliklere sahiptir.
3- İştah Açar
Yemeklere katıldığında sindirimi teşvik etmesinin yanı sıra, karabiber iyi bir iştah uyarıcıdır. Yapılan araştırmalara göre karabiber kokusundan dolayı iştahı geliştirmektedir. Bu ise iştahsızlık sorunu olanlar için birebir olduğuna anlamına gelmektedir.
4- Kilo Verme
İştahı uyardığı doğrudur fakat aynı zamanda kilo vermeye de yardımcı olabilir. Karabiberin dış katmanı yağ hücrelerinin parçalanmasını teşvik eden bitkisel besinler içerir. Farelerin metabolizması üzerine piperin maddesinin etkileri üzerine 2010 yılında yapılan çalışma da, bu maddenin vücuttaki yağ birikimini engellediği ortaya koyulmuştur. Ayrıca, metabolizmayı geliştirerek kalori yakmanıza yardımcı olabilir. Buna ek olarak, idrar söktürücü ve terletici olması idrar ve terlemeye teşvik ederek vücuttan toksin ve fazla suyun atılımını sağlar.
5- Gaz Giderici
Bir gaz giderici olarak karabiber mide gazını giderir ve aynı zamanda gaz oluşumunu önlemeye yardımcı olur. Eğer mide gazından muzdaripseniz karabiberli gıdalar tüketmenizi öneririz. Midenizde hazımsızlık ve ağırlık tedavisi için dörtte bir çay kaşığı oranında karabiber ve kimyon tozunu karıştırarak ayran ile içiniz. Ayrıca gaz ağrı gidermek için taşıyıcı yağ ile karabiber yağını karıştırarak göbeğinize masaj yapabilirsiniz.
6- Tıkanıklığı Açar
Karabiber balgam söker ve tıkalı burunun açılmasına yardımcı olur. Buna ilaveten çeşitli öksürük ve soğuk algınlığı ilaçlarının yaptığı gibi antimikrobiyal özelliklere sahiptir. Sadece solunum sistemini temizlemek için şunu yapabilirsiniz: basitçe günde iki yada üç defa bir buçuk çorba kaşığı karabiber tozu ile suyu karıştırın ve içiniz. Alternatif olarak, biraz karabiber ile ökaliptüs yağını sıcak su kabına koyun ve buharını soluyabilirsiniz. Başka bir basit çare de karabiber – birkaç damla susam yağı karışımıdır. Karışım hapşırmaya neden olarak sinüslerin temizlenmesini sağlayacaktır.
7- Artritle Savaşır
Karabiberdeki piperin maddesi anti-enflamatuar ve anti-artritik özelliklere sahiptir. Artritin yanı sıra kan dolaşımını iyileştirerek dolaşım yetersizliğinden kaynaklanan eklem ağrılarını azaltır ve önler. Araştırmacılar ayrıca karabiberin artrit belirtileri ve ağrısının algısını azaltmaya yardımcı olduğunu bulmuşlardır.
8- Kanser ve Diğer Hastalıklar
Karabiber sahip olduğu antioksidan özellikler nedeniyle özellikle kolon ve meme kanseri ile mücadelede önemlidir. Yanı sıra bileşiminde yer alan polifenoller yüksek tansiyon, diyabet ve kardiyovasküler hastalıklara karşı koruma sağlar.
9- Doğal Antidepresan
Karabiberdeki piperin serotonin üretimini artırarak bir antidepresan görevi görür. Serotonin ruhsal durumun düzenlenmesi için önemli bir nörotransmitter maddedir. Bilindiği gibi serotonin düzeyinin düşük olması depresyon ile ilişkilidir. Ayrıca, piperin beyinde beta- endorfini arttırır ve zihinsel açıklığa teşvik eder. Endorfin, doğal ağrı kesici ve duygudurumu yükselten bir madde olarak çalışır. Bu kapsamda stresi azaltır, anksiyete ve melankoliyi hafifleterek iyi ruh halini teşvik eder.
10- Diş ve Diş Eti Sorunları
Karabiber ağrı ve iltihabı azalttığı gibi kötü nefes kokusu, diş etlerinde kanama gibi sorunların yanı sıra diş eti inflamasyonu azaltmak için tuz ile karabiberi kullanabilirsiniz. Sadece eşit miktarda tuz ve biberi birkaç damla su ile karıştırın ve karışım ile diş etlerine masaj yapın. Eğer diş ağrısını hafifletmek istiyorsanız için, karanfil yağına bir tutam karabiber tozu karıştırın ve etkilenen alan üzerine uygulayın.
Karabiber Diğer Faydaları Nelerdir?
Karabiberin sağlığa olan faydaları saymakla bitmez. İşte karabiberin bazı önemli faydaları:
- Güçlü Bir Antioksidandır: Karabiber, içeriğindeki piperin sayesinde güçlü bir antioksidandır. Antioksidanlar, vücudumuzu serbest radikallerin zararlı etkilerinden korur. Serbest radikaller, kanser, kalp hastalığı ve Alzheimer gibi kronik hastalıkların oluşumunda rol oynayan moleküllerdir.
- Sindirimi Kolaylaştırır: Karabiber, sindirim enzimlerinin salgılanmasını uyararak sindirimi kolaylaştırır. Özellikle yağlı yemeklerin sindirimine yardımcı olur. Ayrıca, gaz ve şişkinlik sorunlarına da iyi gelir.
- Bağışıklık Sistemini Güçlendirir: Karabiber, içeriğindeki C vitamini sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirir. Vücudumuzu enfeksiyonlara karşı korur.
- Metabolizmayı Hızlandırır: Karabiber, metabolizmayı hızlandırarak kilo vermeye yardımcı olur. Ayrıca, yağ yakımını da destekler.
- Kalp Sağlığını Korur: Karabiber, kan basıncını düşürerek kalp sağlığını korur. Kolesterol seviyelerini düzenlemeye yardımcı olur.
- Kanserle Savaşır: Karabiberin içeriğindeki piperin, kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlatır. Özellikle kolon kanseri ve meme kanseri gibi bazı kanser türlerine karşı koruyucu etkisi olduğu düşünülmektedir.
- Beyin Fonksiyonlarını Geliştirir: Karabiber, beyin fonksiyonlarını geliştirerek hafızayı güçlendirir. Alzheimer hastalığına karşı koruyucu etkisi olduğu düşünülmektedir.
- Enflamasyonu Azaltır: Karabiber, anti-inflamatuar özelliği sayesinde vücuttaki iltihabı azaltır. Kronik hastalıkların önlenmesine yardımcı olur.
- Besin Emilimini Artırır: Karabiber, bazı besinlerin emilimini artırır. Özellikle zerdeçalın faydalarını artırarak vücut tarafından daha iyi emilmesini sağlar.
- Ağrı Kesici Özelliği Vardır: Karabiber, ağrı kesici özelliği sayesinde baş ağrısı, kas ağrısı ve eklem ağrısı gibi ağrıları hafifletir.
Karabiber Nasıl Kullanılır?
Karabiberler, yemeklerde baharat olarak kullanılır. Tane karabiberler öğütülerek veya bütün olarak yemeklere eklenebilir. Ayrıca, karabiber yağı da cilt ve saç bakımında kullanılabilir.
Karabiber Tüketiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Karabiber, genellikle güvenli bir baharattır. Ancak, bazı kişilerde alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Hamile ve emziren kadınların karabiber tüketimi konusunda doktorlarına danışmaları önerilir. Ayrıca, yüksek tansiyonu olan kişilerin karabiber tüketimini sınırlamaları gerekebilir.
Karabiber, sadece lezzetli bir baharat olmakla kalmaz, aynı zamanda sağlığımıza olan faydaları da oldukça fazladır. Antioksidan deposu, sindirimi kolaylaştırıcı, bağışıklık güçlendirici ve daha birçok özelliği sayesinde sofralarımızdan eksik etmememiz gereken bir baharattır. Ancak, herhangi bir sağlık sorununuz varsa veya hamileyseniz, karabiber tüketimi konusunda doktorunuza danışmanız önemlidir.
Karabiber ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Karabiber neye iyi gelir?
Sindirim sorunlarına, bağışıklık sisteminin güçlenmesine, kalp sağlığına, kansere, beyin fonksiyonlarının gelişimine, enflamasyona ve ağrılara iyi gelir.
Karabiber nasıl kullanılır?
Karabiber, yemeklerde baharat olarak kullanılır. Tane karabiberler öğütülerek veya bütün olarak yemeklere eklenebilir. Ayrıca, karabiber yağı da cilt ve saç bakımında kullanılabilir.
Karabiberin yan etkileri var mı?
Karabiber, genellikle güvenli bir baharattır. Ancak, bazı kişilerde alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Hamile ve emziren kadınların karabiber tüketimi konusunda doktorlarına danışmaları önerilir.
Bu makalede “karabiber faydaları” sorusuna detaylı bir yanıt vermeye çalıştık. Karabiber ile ilgili merak ettiğiniz başka şeyler varsa yorumlar kısmında bize sorabilirsiniz.
Not: Bu yazıdaki bilgiler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Herhangi bir sağlık sorununuz varsa veya tedaviye ihtiyacınız varsa mutlaka doktorunuza danışın.
Bir önceki yazımız olan Bir Diş Karanfil Faydası: Neye İyi Gelir? başlıklı makalemizde C Vitamini, D Vitamini ve Kahve hakkında bilgiler verilmektedir.