Multipl Skleroz ve Benzeri Hastalıklar

Multipl Skleroz Nedir

Multipl skleroz (sclerosis) bir otoimmün hastalıktır; yani, vücut yanlışlıkla, sinir liflerini kaplayan bir madde olan myelin’e saldırır.

Multipl Skleroz Hastalığı

Myelin’e olan saldırı, gelip giden bazı semptomlara neden olarak, kısmen telafi edile­bilir. Mamafih, bağışıklık siste­minin saldırısı da bazı sinir lifle­rini (aksonlar) öldürür ve bu kalıcı işlev kaybına sebep olur. “Multiple” kelimesi, bağışıklık sistemi saldırısında vuku bulan ve plak adı verilen “çoklu ve katmerli” yara alanlarını temsil eder.

Multipl Skleroz Nedenleri

MS’e neyin sebep olduğunu ya da bağışıklık sisteminin tepki­sini neyin tetiklediğini kimse tam olarak bilmiyor. Hastalık bazen ailelerde ortaya çıkıyor ve araştır­macılar, multipl skleroz ve benzeri hastalıklar MS hassasiyetine katkıda bulunan 19′dan fazla gen bölgesi buldular. Buna bağlı olarak; MS’e ilişkin genleri olan kişilerde, bir virüse ya da hastalığı tetikleyen diğer çevresel faktörlere maruz kaldıktan yıllar sonra hastalık gelişmektedir; şeklinde bir teori ortaya koyuyorlar.

MS hastalığı erkeklere oranla kadınlarda ve Kuzey Avrupa kökenli kişiler arasında daha yaygın.

Hangi hastalıklar MS hastalığına benzer?

• Epstein barr virüsü.
• B12 vitamini eksikliği.
• Diyabet.
• Sinir hasarı.
• Göz problemleri.
• Felç.
• Lupus ve diğer otoimmün hastalıklar.
• Parkinson hastalığı.

Multipl skleroz (sclerosis) Belirtileri

MS atakları devamlı olarak değiş­tiği ve merkezi sinir sisteminin farklı alanlarını etkilediği için, belirtiler kişiden kişiye büyük farklılık arz eder. Pek çok kişi, ataklar arasında tamamen ya da buna yakın şekilde iyileşir. Ama bazıları tedrici işlev kaybına maruz kalır. İlk semptomlar, optik sinir iltihabı yani nevrit sebebiyle çift görmeye ya da görüş kaybına yol açarak, genel­likle görme fonksiyonunu etkiler.

Kollar ve bacaklarda karın­calanma ve uyuşukluk diğer çok karşılaşılan semptomlardır. MS’li bazı kişilerde, hiçbir kalıcı nörolojik fonksiyon kaybı oluşmaz. Ama kuvvetten düşme ve yorgunluk yaşarlar. Diğer kişiler tek bir kol ya da bacakta, kuvvet kaybıyla karşı karşıya kalırlar. Multipl skleroz hastalığı semptomlar ıbazı kişilerde ılımlı ve bazı kişilerde şiddetlidir. Bazılarında, semptomlar gelip giderken; diğerlerinde belirtiler tedrici olarak artış göstererek artan hareket becerisi kifayetsizliğine ve kimi zaman ölüme sebep olur.

Genellikle multipl skleroz olarak yanlış teşhis edilen nedir?

Migren, serebral küçük damar hastalığı, fibromiyalji, fonksiyonel nörolojik bozukluklar ve nöromiyelit optika spektrum bozuklukları ile birlikte yaygın olmayan enflamatuar, enfeksiyöz ve metabolik durumlar dahil olmak üzere çok çeşitli koşullar multipl skleroz ile karıştırılabilir

Bir kol ya da bacağın tamamen felci, konuşma ve / veya hafızada bozulma, yürüme veya denge zorluğu, koordinasyon bozuk­luğu, titreme ve sarsıntı, katılık, ve bağırsak ve mesane kontrolü zorlukları en uç semptomlardır.

Hangi genetik bozukluklar MS’i taklit eder?

• Subkortikal infarktlar ve lökoensefalopati (CADASIL) ile serebral otozomal dominant arteriyopati
• Subkortikal infarktlar ve lökoensefalopati (CARASIL) ile serebral otozomal resesif arteriyopati
• Yengeç hastalığı.
• Adrenolökodistrofi (X-ALD)

Multipl skleroz (sclerosis) Tedavisi

Multipl skleroz, bazı kişilerde semptomlar vasıtasıyla ve fiziksel bir muaye­nenin neticesi olarak teşhis edilir; bu MS’in en temel teşhis şeklidir. Bununla beraber, manyetik rezonanslı görüntüleme, omurilik sıvısına dair kimyasal testler vs, teşhise çok yardımcı olabilir.

Diğer kişilerde, teşhis belir­sizliğini korur ve bu durum senelerce devam edebilir. Bazı doktorlar, aşırı ve yersiz endişeye sebep olmamak için, teşhis kesin olmadığı zaman MS’den bir ihtimal olarak bahsetmezler.

MS lupus ile karıştırılabilir mi?

Hem MS’e hem de lupusa sahip olma olasılığı düşük olsa da, MS’li bir kişinin yanlış bir şekilde lupus teşhisi alması yaygın bir durumdur çünkü bu hastalıklar ortak semptomlara sahiptir. Lupus dışında, MS’in aslında Lyme hastalığı da dahil olmak üzere birkaç başka “taklit” durumu vardır.

Tedavi, bir akut alevlenmenin semptomlarını gidermeye; ve alevlenmelerin sıklığını azaltmaya yöneliktir. Multipl skleroz’in akut alevlenmeleri, genellikle, damardan veya ağızdan verilen corticosteroid ilaçlar ile tedavi edilir; bu ilaçlar bir atağın süresini azaltabilir, lakin, uzun dönem neticeyi değiştirmez. Baclofen ve tizanidine; acılı ve kontrol edilemeyen spazmlar yaratacak derecede şiddetli olabilen kas sertleşmelerinin azaltılmasına yardımcı olabilir.

MS bir otoimmün testte ortaya çıkıyor mu?

MS hastasıysanız ANA testiniz pozitif olabilirken, MS teşhisine yardımcı olmak için değil, belirtilerinizin bir nedeni olarak lupusu dışlamak için kullanılır. MS ve lupus başka açılardan da benzerdir: Hem MS hem de lupus ömür boyu sürer (kronik).

Tekrarlama sıklığını azaltmak üzere diğer ilaçlar geliştirilmiştir. İnterferon beta la, adale içine enjeksiyon olarak uygulanır; inter­feron beta lb ve copolymer 1, deri altına enjeksiyon şeklinde tatbik edilir. Bununla beraber, bu ilaçların hiçbiri, hastalığı durdurmaz ve sadece hastalıktan orta derecede muzdarip kişilerde etkili olur. Bu tedavilerin, kişinin yaşamı boyunca devam etmesinin gerekip gerekme­diği bilinmemektedir.

Hangi virüs multipl skleroz ile bağlantılıdır?

Harvard liderliğindeki bir araştırmaya göre, dünya çapında 2,8 milyon kişiyi etkileyen ve kesin bir tedavisi olmayan ilerleyici bir hastalık olan multipl skleroz (MS), muhtemelen Epstein-Barr virüsü (EBV) enfeksiyonundan kaynaklanmaktadır.

Bu multipl skleroz ve benzeri hastalıklardan muzdarip kişiye yardımcı olmak ve onu ve ailesini yeni araştırmalardan haberdar etmek üzere destek grupları vardır.

Covid multipl sklerozu tetikleyebilir mi?

COVID-19 enfeksiyonu olan bazı kişiler, bu cevaba ikincil olabilecek nörolojik semptomlar yaşıyor. MS, merkezi sinir sistemini hedef alan anormal bir bağışıklık tepkisinden kaynaklanır. Bu, COVID-19’un MS’i şiddetlendirebileceğine dair endişeleri artırdı

Bir önceki yazımız olan Adet öncesi sendromuna bitkisel çözümler başlıklı makalemizde Depresyon, Hamilelik ve Kanser hakkında bilgiler verilmektedir.